مقدمه

ترکیه نزدیک ترین کشور برای ایرانیان به اروپا بوده و بسیاری آن را دروازه ای برای ورود به اروپا می دانند. این کشور اگر چه هنوز بطور رسمی جزو اتحادیه اروپا به شمار نمی آید اما اصولاً جزو قاره اروپا محسوب شده و از استاندارد زندگی بالایی دستکم در مقایسه با کشورهای همسایه اش برخوردار است. اخذ شهروندی ترکیه یکی از روش هایی است که در سال های اخیر برای سفر به اروپا در میان ایرانیان پرطرفدار شده است. اخذ شهروندی ترکیه در مقایسه با بسیاری از دیگر کشورها آسان تر بوده و در سال های اخیر آسان تر از قبل نیز شده است. بطورکلی برای اخذ شهروندی ترکیه یا همان پاسپورت ترکیه ای روش های مختلفی وجود دارد که عمده آن ها  عبارتند از؛ خرید ملک در ترکیه، ویزای کاری ترکیه، ویزای دانشجویی ترکیه، سرمایه گذاری در ترکیه، ازدواج با شهروند ترکیه ای. در ادامه این مطلب بطور مفصل به روش های اخذ شهروندی ترکیه از طریق سرمایه گذاری و روند و مدارک لازم برای درخواست پاسپورت ترکیه ای صحبت خواهیم کرد.

اخذ پاسپورت ترکیه از طریق سرمایه گذاری

شهروندی ترکیه از طریق سرمایه گذاری معمول ترین و مطمئن ترین راه برای اخذ پاسپورت ترکیه ای است. دولت ترکیه در سال 2017 و به دنبال موفقیت طرح های اعطای پاسپورت به شهروندان خارجی از طریق سرمایه گذاری در کشورهای اسپانیا، یونان و پرتغال، طرح اعطای شهروندی این کشور از طریق سرمایه گذاری را مطرح کرد. اخذ شهروندی ترکیه باعث می شود که افراد علاوه بر زندگی در یک کشور زیبا و به سبک اروپایی و برخوردار شدن از مزایای پاسپورت ترکیه، بتوانند همزمان به بازارهای اروپا و آسیا نیز دسترسی داشته باشند که برای افراد فعال در حوزه کسب و کار بسیار حیاتی است. لازم به ذکر است که با پاسپورت ترکیه ای می توان به دستکم 110 کشور جهان بدون نیاز به ویزا سفر کرد که بسیاری از آن ها کشورهای اروپایی هستند. از دیگر نقاط قوت شهروندی ترکیه این است که امکان تابعیت دوگانه وجود داشته و پس از اخذ تابعیت ترکیه می توانید تابعیت قبلی خود را نیز حفظ نمائید. در ابتدا دولت ترکیه حداقل سرمایه گذاری لازم برای اخذ شهروندی این کشور را 1 میلیون دلار تعیین کرده بود که با استقبال زیادی مواجه نشد. در نهایت دولت این کشور از اواسط سال 2019 تصمیم گرفت این مبلغ را به 250000 دلار کاهش دهد و بدین ترتیب افراد خارجی زیادی با تنها 250000 دلار سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی توانستند شهروندی ترکیه و البته پاسپورت ترکیه را بدست آورند. اکنون دولت ترکیه ماهانه بطور متوسط تنها 250 میلیون دلار از این طریق درآمد کسب می کند یا به عبارت بهتر، چنین مبلغی را از خارج وارد اقتصاد خود می نماید.

شرایط کلی لازم برای اخذ شهروندی ترکیه از طریق سرمایه گذاری

• باید حداقل سن شما 18 سال باشد.
• نباید اقامت ترکیه بصورت غیرقانونی را داشته باشید.
• توان پرداخت مالیات و هزینه های درخواست شهروندی ترکیه از طریق سرمایه گذاری را داشته باشید.

علاوه بر موارد فوق، هر شخص متقاضی اخذ پاسپورت ترکیه ای باید مدارک زیر را تهیه نماید تا واجد شرایط باشد:

• شناسنامه خود و تمامی افراد تحت تکفل
• پاسپورت خود و تمامی افراد تحت تکفل
• تائیدیه محل اقامت در ترکیه
• گواهی اقامت برای خود و خانواده
• چهار قطعه عکس رنگی بیومتریک برای تمام متقاضیان
• گواهی ازدواج و گواهی تولد فرزندان از کنسولگری
• طلاق نامه یا گواهی فوت همسر
• گواهی عدم سوء پیشینه برای تمام متقاضیان
• بیمه سلامت معتبر در ترکیه
• شماره مالیات
• سند و تعهد محضری برای سرمایه گذاری
• گزارش کارشناسی ارزش گذاری

نکته: کسانی که از طریق سرمایه گذاری موفق به اخذ پاسپورت ترکیه می شوند می توانند همسر و فرزندان زیر 18 سال خود را به همراه داشته باشند و آن ها نیز متعاقباً شهروندی ترکیه را دریافت خواهند کرد. برای فرزندان بالای 18 سال نیز تنها فرزندان دارای معلولیت و همچنین فرزندان مجرد و در حال تحصیل (تنها تا 21 سال) می توانند ذیل پرونده والدینشان، شهروندی ترکیه را اخذ کنند. والدین متقاضی اصلی نیز می توانند از مزایای این طرح استفاده کرده و شهروندی ترکیه را بدست آورند.

روش های سرمایه گذاری در ترکیه برای اخذ پاسپورت ترکیه

بطورکلی می توان به روش های زیر که ذیل سرمایه گذاری قرار می گیرند، شهروندی ترکیه را دریافت کرد:

• خرید ملک به ارزش دستکم 250000 دلار به اضافه 6 درصد مالیات (ارزش ملک باید توسط یک هیئت دولتی تائید شود و امکان خرید چند ملک به جای یک ملک نیز وجود دارد (اما در یک منطقه) بشرطی که ارزش مجموع آن ها از مبلغ گفته شده کمتر نباشد.
• سرمایه گذاری بصورت سپرده بانکی به ارزش دستکم 500000 دلار با سود بانکی 2.5 درصد
• خرید سهام به ارزش دستکم 500000 دلار
• خرید اوراق قرضه به ارزش دستکم 500000 دلار
• ثبت شرکت (کارآفرینی) و استخدام دستکم 50 نیروی کار که شهروند ترکیه باشند

در صورتیکه با خرید ملک (از هر نوعی مانند زمین، ملک تجاری و مسکونی و غیره) شهروندی ترکیه را دریافت کنید و همان روز آن ها را به نام خود ثبت کنید، بین 2 تا 6 ماه پس از ثبت درخواست، پاسپورت ترکیه را دریافت خواهید کرد. نکته دیگر اینکه تا سه سال امکان فروش ملک خریداری شده را ندارید و پس از این مدت می توانید آن را به فروش برسانید. افرادی که قبل از سپتامبر سال 2018 در ترکیه ملک خریده اند، شامل این قانون نخواهند شد. مبلغ سرمایه گذاری باید تماماً بصورت نقد صورت گیرد. در صورتیکه ملک شما کمتر از 250000 دلار قیمت داشته باشد نیز می توانید تنها اقامت ترکیه (و نه شهروندی و پاسپورت ترکیه) را به مدت 3 سال دریافت کنید که البته از نوع اقامت توریستی ترکیه بوده و قابل تمدید است بدون این که اجازه کار داشته باشید. البته ارزش ملک شما در این مورد نباید کمتر از 60000 دلار باشد. برخلاف روش اجاره ملک مسکونی، در صورت خرید ملک با قیمت کمتر از 250000 دلار، امکان تمدید کارت اقامت نیز وجود دارد.

نکته: قیمت هر متر ملک در مناطق گرانقیمت ترکیه حدود 5500 دلار به ازای هر متر مکعب است.

در مورد سرمایه گذاری در بخش سهام نیز این سرمایه گذاری باید تا سه سال حفظ شده و توسط وزارت صنایع و فناوری ترکیه تائید شود. در روش خرید اوراق قرضه نیز این سرمایه گذاری باید توسط وزارت خزانه داری و دارایی ترکیه تائید شده و تا سه سال حفظ شود. اما به صرفه ترین روش سرمایه گذاری در ترکیه، سرمایه گذاری در زمینه املاک است زیرا هم به مقدار سرمایه کمتری نیاز داشته و هم در سال های آینده بر ارزش آن افزوده شده و امکان اجاره دادن آن نیز وجود دارد. در مورد سرمایه گذاری در زمینه کارآفرینی و ثبت شرکت نیز باید بیزینس پلن ارائه داده و این طرح را به تائید وزارت خانواده، کار و امور اجتماعی ترکیه رساند. در این بخش نیز دستکم سرمایه مورد نیاز 2600 دلار است اما باید دستکم 50 شغل برای افراد دارای تابعیت ترکیه ایجاد کرد. در مورد ثبت شرکت با مسئولیت محدود نیز می توانید مالکیت این شرکت را بطور کامل در اختیار داشته باشید. مراحل ثبت شرکت در ترکیه نیز شامل تعیین دفتر و تنظیم اجاره نامه، تنظیم اساسنامه و فرم های مخصوص، اخذ شماره مالیاتی، اخذ کارت بازرگانی، افتتاح حساب بانکی، تعیین حسابدار و تائید آدرس توسط بازرسان اداره دارایی است.

از مزایای اخذ شهروندی ترکیه به روش سرمایه گذاری این است که نیازی به اقامت در ترکیه برای سرمایه گذاری و اخذ شهروندی این کشور ندارید و می توانید از راه دور درخواست داده و در ادامه برای دیدن ملک و بررسی دیگر روش های سرمایه گذاری به این کشور سفر کنید. در هنگام خرید ملک اما باید در ترکیه حضور داشته و بعد از اینکه درخواست خود برای اخذ پاسپورت ترکیه ای از طریق سرمایه گذاری را ارائه دادید، می توانید کارت اقامت دریافت کنید تا زمانی که پاسپورت شما به دستتان می رسد.

فرآیند اخذ پاسپورت ترکیه از طریق سرمایه گذاری

در ابتدا باید یک شماره شناسایی مالیات در ترکیه داشته باشید. بدون داشتن شماره مالیاتی نمی توانید دیگر مراحل درخواست خود مانند خرید ملک را انجام دهید. بعد از اخذ شماره مالیات باید یک حساب بانکی در ترکیه افتتاح کنید. بعد از آن ملک مورد نظرتان را خریداری کنید یا سرمایه گذاری در بخش سپرده یا دیگر بخش ها را انجام دهید. برای سرمایه گذاری در زمینه املاک، باید مجوزی دریافت کنید که توسط اداره عمومی ثبت زمین و مستغلات صادر می شود. پس از آن می توانید با مراجعه به وبسایت اداره عمومی مدیریت مهاجرت ترکیه ثبت نام نموده و مدارک را آپلود نمائید.

مزایای اخذ پاسپورت ترکیه

علاوه بر حق زندگی، کار و تحصیل برای خود و فرزندان، با اخذ شهروندی ترکیه از طریق سرمایه گذاری می توانید از ملک خود کسب درآمد کنید؛ برای مثال آن را اجاره دهید. تمام افرادی که ذیل سرمایه گذاری پاسپورت ترکیه ای دریافت کرده اند می توانند از بیمه درمانی و خدمات بهداشتی رایگان مختص شهروندان ترکیه استفاده کنند. آن ها همچنین بدون نیاز به ویزا می توانند به بیش از 110 کشور، از جمله کشورهای عضو شنگن سفر کنند. در صورتیکه بخواهید در آمریکا ساکن شوید می توانید برای ویزای سرمایه گذاری E-2 این کشور درخواست دهید. بر اساس توافقی که بین کشورهای ترکیه و آمریکا صورت گرفته، تسهیلاتی برای شهروندان ترکیه ای به منظور اخذ ویزاهای E-1  و  E-2 آمریکا در نظر گرفته شده است. همچنین برای اخذ پاسپورت ترکیه ای از طریق سرمایه گذاری، نیازی به مدرک زبان ندارید. در صورت اخذ شهروندی ترکیه نیازی به پرداخت مالیات بر درآمدهای خود در خارج از کشور نخواهید داشت. همچنین اگر بیش از 6 ماه در ترکیه ساکن نباشید از شما مالیات گرفته نخواهد شد، هر چند درآمدی که در این کشور بدست آورده اید شامل مالیات خواهد بود. برای مثال اگر ملک خود در ترکیه را اجاره داده اید باید مالیات آن را سالیانه بپردازید که نرخ آن برای اماکن مسکونی 2/0 درصد است. پاسپورت ترکیه 10 سال اعتبار داشته و سپس تمدید می شود. همچنین شهروندی ترکیه که از راه سرمایه گذاری به دست آید قابل انتقال به خانواده و نسل های بعدی است. علاوه بر این، امکان دریافت نام و نام خانوادگی جدید نیز وجود دارد و دیگر نیازی به ترس از تحریم برای تجارت با خارج نخواهید داشت والبته مشمول مزایای بیمه و تامین اجتماعی نیز خواهید شد.

انواع پاسپورت های ترکیه

کشور ترکیه در کل 4 نوع پاسپورت برای شهروندان خود صادر می کند که به شرح زیر هستند:

پاسپورت معمولی یا قرمز: این نوع پاسپورت برای تمام شهروندان عادی ترکیه و همچنین کسانی که از طریق سرمایه گذاری یا دیگر روش ها، شهروندی ترکیه را بدست آورده اند صادر می شود. دارندگان این نوع پاسپورت می توانند به 110 کشور جهان بدون نیاز به ویزا یا از طریق اخذ ویزا در بدو ورود، سفر کنند.

پاسپورت خصوصی یا سبز: این نوع پاسپورت برای آن دسته از شهروندان ترکیه که موقعیت و منصب خاصی دارند صادر می شود و به افراد امکان می دهد بدون نیاز به دریافت ویزا به برخی کشورها سفر کنند. دارندگان این نوع پاسپورت از پرداخت هزینه های معمول سفر به خارج از کشور معاف هستند.

پاسپورت دیپلماتیک یا سیاه: این نوع پاسپورت فقط برای مقامات دولتی و رسمی مانند سفرا، اعضای پارلمان، وزرا و دیپلمات ها صادر می شود.

پاسپورت خدماتی یا خاکستری: این نوع پاسپورت نیز برای کارمندان دولت که در خارج از این کشور مشغول به کار هستند اما امکان دریافت پاسپورت دیپلماتیک ندارند صادر می شود؛ مانند ورزشکاران، کارمندان صلیب سرخ و شهروندان ترکیه ای که برای سازمان های بین المللی کار می کنند.

سوالات متداول

1- بهترین گزینه های سرمایه گذاری در ترکیه کدامند؟

بهترین روش های سرمایه گذاری در ترکیه به شرح زیر هستند:

• حوزه تکنولوژی و فناوری اطلاعات
• حوزه ساخت و ساز و املاک
• حوزه نساجی و تولید لباس
• حوزه انرژی و منابع طبیعی
• محیط زیست و بازیافت

2- آیا شرایط بخش بهداشت و درمان در ترکیه مناسب است؟

سیستم بهداشت و درمان ترکیه از کیفیت بالایی برخوردار است. هم بیمارستان های دولتی و هم بیمارستان های خصوصی دارای کیفیت بالایی بوده و هزینه های آن ها برای شهروندان داخلی و خارجی مناسب بوده و در مقایسه با کشورهای اروپایی و آمریکا بسیار ارزان تر است. ترکیه در سال 2003 طرح بیمه سلامت جهانی (Genel Sağlık Sigortası) را معرفی کرده و به اجرا گذاشت. این بیمه حدود 75 درصد از هزینه های درمانی شهروندان این کشور را پوشش می دهد.

3- هزینه ثبت شرکت در ترکیه چقدر است؟

بطورکلی هزینه ثبت شرکت در ترکیه بین 1000 تا 1250 دلار است.

4- درآمد متوسط در ترکیه چقدر است؟

بطورکلی یک فرد شاغل در ترکیه معمولاً ماهیانه 7800 لیر ترکیه دستمزد دریافت خواهد کرد. اما دستمزدها در این کشور از 2000 تا 35000 لیر در ماه متغیر است.

5- هزینه اجاره خانه در ترکیه چقدر است؟

بطور متوسط هزینه اجاره یک آپارتمان یک خوابه در مرکز شهر 255 دلار و در خارج از مرکز 160 دلار است. هزینه اجاره یک آپارتمان سه خوابه در مرکز شهر 450 دلار است.

6- هزینه کارت اقامت ترکیه چقدر است؟

هزینه کارت اقامت ترکیه برای شهروند هر کشوری متفاوت است. اما برای بیشتر کشورها (از جمله ایران)، هزینه کارت اقامت ترکیه برای ماه اول 25 دلار و پس از آن 5 دلار به ازای هر ماه است.

سخن پایانی

همراهان ارجمند، امیدواریم با مطالعه مطالب فوق به اطلاعات کاملی از شرایط و چگونگی اخذ شهروندی ترکیه و اخذ پاسپورت ترکیه دست یافته باشید. تیم وکلای موسسه حقوقی بین المللی مهام با داشتن سال ها تجربه همواره یاری رسان شما عزیزان هستند.